ฮวงจุ้ยแบบไทยๆ

วิถีวัฒนธรรม

<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=210 align=left border=0><TBODY><TR><TD></TD></TR></TBODY></TABLE> ประตูผี คือประตูที่ให้ผีออกจากเมือง มิได้ประสงค์ให้ผีวิ่งสวนทางเข้าเมืองได้ หรือ จะทำอย่างไรได้ที่ให้ผีรู้ว่าห้ามเข้า คนไทยรู้จักผีในสองลักษณะ1. ลักษณะที่เป็นรูปธรรม กับ 2. ลักษณะที่เป็นนามธรรม
ในสมัยก่อนคนไทยไม่รังเกียจผี หลุมฝังศพสมัยก่อนเป็นหลุมฝังศพที่อยู่ในเขตชุมชน หรือฝังใต้กระท่อมที่มีคนอาศัยอยู่ เพราะผีเหล่านั้นคือบรรพบุรุษของตน พอรับศาสนา มาจากอินเดียก็เชื่อกันว่าผีนั้นน่ารังเกียจ และปนมากับความชั่วร้าย ประตูผีที่เห็นได้ชัดคือ อยู่ตรงข้ามวัดสระเกศ ภูเขาทองเมืองนครธมของกัมพูชา ในสมัยโบราณมีห้าประตู เมืองเชียงใหม่ก็มีห้าประตูเหมือนกัน ส่วนสุโขทัยมีเพียงสี่ประตูมีตำนานเล่าว่าพระเจ้า คือ นากกษัตริย์เชียงใหม่ ได้สิ้นพระชนม์ที่ตำหนักนอกเมืองด้านทิศเหนือยังไม่ทันได้ทำพิธีศพ ก็เกิดศึกเสียก่อนจึงนำศพไว้ในเมืองชั่วคราว แต่นำศพผ่านประตูเมืองไม่ได้ นอกจากจะเป็น ประตูช้างเผือก จึงต้องรื้อกำแพงนั้นออกและนำศพไปไว้ชั่วคราว ผีพระเจ้าจึงเอาเข้าเมืองได้ แต่ก็เกิดปัญหาอีกเพราะมีแต่กันไม่ให้ผีเข้า แต่ไม่มีประตูให้ผีออกผีก็จะล้นเมือง จึงมีประตู ให้ผีออก นั่นคือประตูจะไม่มีการเชิญเทวดามาคุ้มกัน ส่วนกรุงเทพฯสังเกตได้ยาก เพราะใน รัชกาลที่ 1 นั้นเปลี่ยนแปลงหลายครั้ง แต่ถ้าขึ้นไปบนที่สูงแล้วมองลงมาจะเห็นพระแก้ว มรกตหันหน้าไปยังประตูผี ที่เชียงใหม่ดูยากกว่าเพราะดูไม่ออกว่าประตูไหนเป็นประตู สวนปรุง ซึ่งอยู่ด้านทิศใต้จะเป็นประตูผี

อาจารย์อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว แห่งวิทยาลัยครูเชียงใหม่ กล่าวไว้ในหนังสือ กำแพงเมืองเชียงใหม่ว่า คนเชียงใหม่ที่อยู่ในแถวกำแพงเมืองทิศใต้เมื่อมีคนตายก็จะหาม ออกไปที่ประตูสวนปรุง ไม่หามออกทางประตูเชียงใหม่ ซึ่งความเป็นจริงเป็นเพราะชาว เชียงใหม่ส่วนหนึ่ง ยังสืบทอดขนบธรรมเนียมเกี่ยวกับการนำศพออกทางประตูผีมากกว่า ถ้าลองลากเส้นตรงในแนวเหนือ ใต้จากประตูสวนปรุงเข้าไปในเมือง จะมีวัดหลายวัด ใต้ไปเหนือ เช่น วัดพวกหงส์ วัดหมื่นเงินทอง วัดปันแจ่ม วัดมณเฑียร เป็นต้น
อาคารสถานที่ทางศาสนา ล้วนแต่หันหน้าไปทางทิศตะวันออกทั้งสิ้น วัดพระสิงห์ เป็นวัดที่อยู่ตรงกับแนวนี้ที่สุด และเป็นวัดสำคัญที่สุดในบรรดาวัดที่กล่าวมามีเพียงโบสถ์ หลังใหญ่หลังเดียวเท่านั้นที่วางทิศขวางกับอาคารอื่น เพราะหันหน้าไปทางทิศใต้ตรงกับ ประตูสวนปรุงพอดี พระประธานในโบสถ์ก็มีความหมายเกี่ยวกับการห้ามผีเข้าเมือง
เชียงใหม่