เรื่องเด่น ศีลโพธิสัตว์... สิ่งที่มากกว่าความเป็นศีล....

ศีลโพธิสัตว์... สิ่งที่มากกว่าความเป็นศีล....
โดย...ราช รามัญ



วันก่อนเดินทางไปวัดมังกรบุปผาราม จ.จันทบุรี ซึ่งเป็นวัดเก่าแก่ มีน้องๆ สมัครใจมาบวชเป็นสามเณรกันเนืองแน่น โดยการสนับสนุนของวัดบรมราชากาญจนาภิเษกอนุสรณ์ หรือ วัดเล่งเน่ยยี่ 2 ที่ อ.บางบัวทอง จ.นนทบุรี ช่วยส่งเสริมให้เยาวชนได้มาอยู่ใกล้พระพุทธศาสนา การบวชสามเณรของนิกายมหายานนั้น ไม่ใช่มาถึงก็บวชได้เลย กฎระเบียบค่อนข้างมีมากพอควร อย่างแรกเลย ไม่ใช่มาบวชแบบ 3 วัน 5 วัน แล้วลาสิกขาบท อย่างน้อยผู้ที่จะมาบวชต้องอยู่ให้ครบ 3 ปี แล้วในขณะที่บวชก็ต้องฝึกใจฝึกตนอย่างต่อเนื่องพร้อมกับการศึกษาธรรมะและการศึกษาทางโลกควบคู่กันไป แต่สิ่งที่สำคัญอยู่ตรงที่ก่อนบวชนี่ต่างหาก

สิ่งที่ผู้จะเข้ามาบวชทั้งพระและสามเณรของสายมหายานนั้น จะต้องทำการรักษาศีลโพธิสัตว์ ซึ่งถือได้ว่าเป็นสิ่งสำคัญมาก ฝึกจิตฝึกตนในศีลนี้แล้วก็รักษาไปจนกระทั่งได้บวชเป็นพระและสามเณรกันเลยทีเดียว

ศีลของโพธิสัตว์น่าสนใจมาก ประกอบด้วย ครุกาบัติ 10 ข้อ และลหุกาบัติอีก 48 ข้อ รวมทั้งหมด 58 ข้อ ความละเอียดของศีลโพธิสัตว์มีมาก และที่สำคัญในลหุกาบัตินั้น กล่าวกันว่า แม้คนธรรมดาๆ ก็ศึกษาและน้อมเอามาปฏิบัติได้
ในแต่ละข้อนั้นเป็นวัตรปฏิบัติเพื่อให้บุคคลนั้นเข้าสู่ความเป็นโพธิสัตว์ด้วยการละวางอัตตาของตนอย่างแท้จริง ที่สำคัญเมื่อรับมาแล้วต้องปฏิบัติให้ถึงที่สุดด้วย โดยนิยมปฏิบัติกันที่ใจครับ

เด็กๆ สามเณรหลายรูปตลอดทั้งพระภิกษุของนิกายมหายานนี้ต่างก็ต้องรักษาและปฏิบัติอย่างเคร่งครัดกันเลยทีเดียว มิเช่นนั้นอาจจะทำให้จิตใจที่ตั้งมั่นมาแต่คราวแรกหมดกำลัง และท้อถอยต่อการฝึกปฏิบัติธรรม

ขอเล่าที่ประสบมากับตัว คือ เพื่อนใหม่ที่พบกันในประเทศอินเดีย ชื่อว่า จิกมี เป็นชาวภูฏาน มาที่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์เพื่อปฏิบัติธรรมสวดมนตรา ตามคติของมหายาน ปรากฏว่ารองเท้าเขาหาย เมื่อทราบว่ารองเท้าหาย สิ่งแรกที่เขาหันมาบอกกับผม คือ
ขอให้รองเท้าของเขา พอจะทำประโยชน์แก่ผู้ที่เอาไปได้บ้างน
ฟังแล้วเงิบ...เพราะจิตใจเขามีมุมมองในทัศนคติที่ไปในทางบวกอย่างมาก นี่แอบคิดในใจถ้าเป็นเรา ก็คงจะบ่นเป็นหมีกินผึ้ง...ประมาณว่ามาทำบุญสวดมนต์ยังมีมารมาตามผจญ อะไรประมาณนั้น นี่คือ ความต่างของการถือศีลธรรมดาๆ กับการถือศีลและมีศีลโพธิสัตว์กำกับด้วย

ท่านเสถียร โพธินันทะ ผู้เลิศทางมหายานได้กล่าวถึงศีลโพธิสัตว์เอาไว้อย่างน่าศึกษา โดยขอยกมาเป็นข้อๆ ดังนี้
โดยขอยกครุกาบัติ 10 ไว้ เพราะเหมาะแก่นักบวช แต่ลหุกาบัติ 48 ข้อนี้เป็นสิ่งที่คนธรรมดาแบบเราๆ ท่านๆ สามารถน้อมนำเอามาฝึกได้ ลหุกาบัติ มีดังนี้

1.ผู้ไม่เคารพผู้มีอาวุโสชั้นอาจารย์ของตน
2.ผู้ดื่มสุราเมรัย
3.ผู้บริโภคโภชนาหารปลาและเนื้อ
4.ผู้บริโภคผักมีกลิ่นแรงฉุน ให้โทษเกิดราคะ 5 ชนิด คือ
1.หอม 2.กระเทียม 3.กูไฉ่ 4.หลักเกี๋ย 5.เฮงกื่อ
5.ผู้ไม่ตักเตือนผู้ต้องอาบัติให้แสดงอาบัติ
6.ผู้ไม่บริจาคสังฆทานแก่ธรรมกถึก
7.ผู้ไม่ไปฟังการสอนธรรม
8.ผู้คัดค้าน-พระพุทธศาสนาในมหายานนิกาย
9.ผู้ไม่ช่วยเหลือ-คนป่วย
10.ผู้เก็บอาวุธ-สำหรับฆ่ามนุษย์หรือสัตว์ไว้ในครอบครอง
11.ผู้เป็นทูตสื่อสารในทางการเมือง
12.ผู้ค้า-มนุษย์ไปเป็นทาส ขายสัตว์ไปให้เขาฆ่าหรือใช้งาน
13.ผู้พูดนินทาใส่ร้ายผู้อื่น
14.ผู้วางเพลิงเผ่าป่า
15.ผู้พูดบิดเบือนข้อความพระธรรมให้เสื่อมเสีย
16.ผู้พูดอุบายเพื่อประโยชน์ตน
17.ผู้ประพฤติข่มขี่บังคับเขาให้ทานวัตถุ
18.ผู้อวดอ้างตนเป็นอาจารย์เมื่อตนเองยังเขลาอยู่
19.ผู้พูดกลับกลอกสองลิ้น
20.ผู้ไม่ช่วยสัตว์ เมื่อเห็นสัตว์นั้นตกอยู่ในภยันตราย
21.ผู้ผูกพยาบาทคาดแค้น
22.ผู้ทะนงตัว ไม่ขวนขวายศึกษาธรรม
23.ผู้เย่อหยิ่ง กระด้างก้าวร้าว
24.ผู้ไม่ศึกษาพระธรรม
25.ผู้ไม่ระงับการวิวาทเมื่อสามารถสงบได้
26.ผู้ละโมบเห็นแก่ตัว
27.ผู้น้อมลาภที่เขาถวายสงฆ์อื่นมาเพื่อตน
28.ผู้น้อมลาภที่เขาจะถวายสงฆ์ไปตามชอบใจ
29.ผู้ทำเสน่ห์ยาแฝดฤทธิ์เวทให้คนคลั่งไคล้
30.ผู้ชักสื่อให้ชายหญิงเป็นผัวเมียกัน
31.ผู้ไม่ช่วยเหลือไถ่ค่าตัวคนให้พ้นจากเป็นทาสเมื่อสามารถ
32.ผู้ซื้อขายอาวุธสำหรับฆ่ามนุษย์และสัตว์
33.ผู้ไปดูกระบวนทัพมหรสพ และฟังขับร้อง
34.ผู้ไม่มีขันติอดทนสมาทานต่อศีล
35.ผู้ปราศจากกตัญญูต่อบิดามารดา อุปัชฌายาจารย์
36.ผู้ปราศจากสัตย์ต่อคำปฏิญาณจะตั้งอยู่ในพรหมจรรย์
37.ผู้ปฏิบัติธุดงควัตรในถิ่นที่มีภยันตราย
38.ผู้ไม่มีคารวะ ไม่รู้จักต่ำสูง
39.ผู้ไม่มีกุศลจิต ไม่สร้างบุญสร้างกุศล ทำทาน
40.ผู้มีฉันทาคติลำเอียงการให้บรรพชาและอุปสมบท
41.ผู้เป็นอาจารย์สอนด้วยการเห็นแก่ลาภ
42.ผู้กระทำสังฆกรรมแก่ผู้มีมิจฉามรรยา
43.ผู้เจตนาฝ่าฝืนวินัย
44.ผู้ไม่เคารพสมุดพระธรรมคัมภีร์
45. ผู้ไม่สงเคราะห์โปรดเวไนยสัตว์
46.ผู้ยืนหรือนั่งที่ต่ำแสดงธรรม
47.ผู้ยอมจำนนต่ออำนาจธรรมโรธี (อำนาจที่ผิดธรรม)
48.ผู้ล่วงละเมิดธรรมคำสั่งสอนในพระพุทธศาสนา

ปฏิบัติตามนี้ได้ บอกได้เลยว่า ศีล 5 ที่มีย่อมจะสมบูรณ์ขึ้น ทั้งกายและใจ


อ่านต่อได้ที่ : http://www.posttoday.com/dhamma/492554