วัยรุ่นกับการอยู่อย่างมีสติในโลกยุคปัจจุบัน

ถาม : .........................

ตอบ : สำหรับเยาวชนรุ่นเยาว์ ต้องบอกให้เขาเป็นผู้มีสติ อย่าหลงไปตามแรงโฆษณาที่ทำให้เราเกิดความต้องการเทียมขึ้น ความต้องการที่แท้จริงของมนุษย์มีแค่ ๔ อย่าง คือ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรคเท่านั้น ปัจจัยอื่นๆ ล้วนแล้วแต่เกินความจำเป็น เป็นการโฆษณาเพื่อการค้าโดยใช้การกระตุ้นบ่อยๆ ด้วย สินค้าที่สีสันสดใสบ้างฟรีเซนเตอร์ที่หล่อๆ สวยๆ บ้าง ทำให้เขาทั้งหลายเหล่านั้นหลงผิดแล้วก็ไปใช้ตาม โดยที่ไม่ได้นึกดูก่อนว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านั้นจำเป็นสำหรับตนหรือไม่

อย่างเช่นว่าวัยรุ่นสมัยนี้ก็ใช้พวกเครื่องประทินผิว บำรุงผิว เครื่องสำอางอะไรต่างๆ ทั้งๆ ที่ไม่มีความจำเป็น เด็กวัยรุ่นสภาพร่างกายกำลังเจริญเติบโต มันจะสวยงามเป็นปกติตามธรรมชาติอยู่แล้ว ใช้ไปก็เท่ากับสูญเปล่าเพราะร่างกายเขาสามารถที่จะสร้างสิ่งทั้งหลายเหล่านั้นได้เป็นปกติอยู่ ไม่ใช่คนอายุมากขึ้น คนอายุมากขึ้นน้ำเลี้ยงร่างกายบกพร่องบ้างอะไรบ้างจำเป็นที่จะต้องอาศัยสิ่งทั้งหลายเหล่านี้เสริมเข้าไป แล้วอีกอย่างหนึ่งการโฆษณาที่ปราศจากจรรยาบรรณมักจะบอกแต่เฉพาะด้านที่ดีๆ แต่ว่าไม่ได้บอกด้านที่เสีย โดยมุ่งเน้นการค้าเป็นหลัก ทำให้คนขาดสติไหลตามกระแสไป ในเมื่อเป็นอย่างนั้นก็จะทำให้เกิดรายจ่ายอย่างมหาศาล โดยที่ตนเองยังไม่สามารถที่จะหารายได้มาได้ด้วยตัวเอง ก็เดือดร้อนถึงพ่อแม่ เมื่อพ่อแม่ไม่สามารถสนองความต้องการได้ ก็อาจจะมีการ....ประเภทที่เรียกว่าไปหาเงินในทางที่ผิดๆ ดังที่รู้ๆ กันอยู่ ขณะเดียวกันกระแสโลกที่มาแรงทำให้ไม่รู้จักยั้งคิด ขนเอาเครื่องอุปโภคบริโภคต่างๆ ที่ไม่จำเป็นแก่ตัวเองเลยเข้ามาไว้เต็มบ้านเต็มช่อง

โดยเฉพาะระบบเงินผ่อน ระบบเงินผ่อนจูงใจให้คนต้องการของสิ่งใดก็สามารถหามาได้ โดยที่ใช้เงินดาวน์เพียงเล็กน้อยแต่ขณะเดียวกันต้องกลายเป็นหนี้ระยะยาว ถ้าไม่มีปัญญาส่งต้นส่งดอกก็โดนเขายึดข้าวของไป เมื่อขาดสติยั้งคิดคล้อยตามกระแสโลกไป เหมือนกับคนที่ตกลงไปในกระแสน้ำที่ไหลพัดอย่างรุนแรง ช่วยตัวเองให้หลุดพ้นจากกระแสได้ยาก รังแต่จะจ่อมจม แล้วก็พาให้ตัวเองตายไป ระบบเงินผ่อนอย่างหนึ่ง ระบบบัตรเครดิตอย่างหนึ่ง เป็นการเอาเงินในอนาคตของเรามาใช้ ทำให้เราต้องมีพันธะ ผูกพันกลายเป็นทาสเขาตลอดไป จนกว่าจะหลุดพ้นไปได้ จนกว่าที่จะเลิกนิสัยอันนั้นได้ แต่ว่าส่วนใหญ่แล้วเลิกไม่ได้ อีกประการหนึ่งการดำเนินชีวิตเมื่อมันเร่งรัดขึ้นมาถึงระดับนี้ ถึงเวลาก็กลายเป็นคนใจร้อนใจเร็วไม่มีความอดทน ลงทุนแต่ละทีก็หวังที่จะร่ำรวยในทีเดียวก็ต้องลงทุนสูง เมื่อต้องลงทุนสูง ปัจจัยไม่เพียงพอก็มีการกู้ยืมมา เริ่มแรกก็เป็นหนี้แล้ว ถ้าหากว่าการดำเนินการผิดพลาดก็รังแต่ผูกมัดตัวเองให้จมอยู่กับหนี้ที่มากขึ้นไปทุกที ไม่สามารถที่จะแก้ตัวหรือว่าหลุดพ้นเป็นไทแก่ตัวเองได้

ระบบบัตรเครดิตนำเงินของเราเองมาให้เรากู้โดยใช้เพียงความสะดวกที่เราจะพึงรับเพียงเล็กน้อยเท่านั้นเป็นเครื่องแลกเปลี่ยน แม้ว่าปัจจุบันนี้จะอ้างว่าบัตรเครดิตดอกเบี้ย 0 % แต่ว่าในสัญญาที่เราเซ็นเอาไว้มักจะมีข้อความว่าสงวนสิทธิ์ในการเปลี่ยนแปลงอัตตราดอกเบี้ย โดยที่ให้เป็นสิทธิ์เฉพาะของทางธนาคารเท่านั้น ถ้าหากว่าเราเพลิดเพลินไปซักระยะหนึ่ง เขามีการคิดดอกเบี้ยขึ้นมาเราก็ต้องลำบากเดือดร้อนอีก สิ่งทั้งหลายเหล่านี้ล้วนแต่อยู่รอบตัวของเรา สิ่งยั่วยุต่างๆ ที่มาทางตา หู จมูก ลิ้น อะไรก็ตาม มีแต่จะดึงเราให้จมไปกับมันทุกทีทุกทีถ้าหากว่าไม่มีสติ จึงอยากจะให้เยาวชนของเรารู้จักคิด รู้จักตรองเห็นว่าอะไรสมควรไม่สมควร โดยควรจะยึดพระราชดำรัสของในหลวงเป็นหลักว่าเราจะซื้อก็ต่อเมื่อจำเป็นเท่านั้น การอยู่ให้อยู่ระดับเศรษฐกิจพอเพียง สิ่งใดก็ตามที่ตอนนี้ยังไม่จำเป็นก็ไม่ต้องหามา สิ่งใดก็ตามที่สามารถทดแทนได้ด้วยสิ่งต่างๆ ที่หามาโดยไม่ต้องสิ้นเปลืองมากนักก็ใช้สิ่งที่เรียกว่าง่ายๆ ว่าถูกลงให้เป็นบ้าง เพื่อที่จะได้มีปัจจัยเหลืออยู่นำไปทำสิ่งอื่นที่ดีกว่านี้

เพราะฉะนั้นการอยู่ในโลกยุคปัจจุบันของวัยรุ่นจำเป็นที่สุดก็คือการอยู่กับมันอย่างมีสติ รู้ยั้ง รู้คิด มองให้เห็นความเป็นจริงว่า ขณะนี้ทุกๆ คนกำลังตกเป็นเหยื่อของบุคคลที่มีอำนาจไม่ว่าจะในการผลิตเครื่องอุปโภคบริโภคก็ดี จะอยู่ในลักษณะที่เรียกว่ายึดกุมสภาพของเศรษฐกิจก็ดี การเงินก็ดี ถ้าเรายังหลงอยู่ในวังวนแห่งนี้ก็ไม่สามารถถอนตัวออกมาได้ มีแต่จะจมลงไปทุกวันๆ

ดังนั้นการมีสติ มีปัญญาให้สมกับเป็นวัยรุ่นสมัยใหม่ จึงเป็นเรื่องสำคัญที่สุดที่สมควรที่วัยรุ่นทั้งหมดควรที่จะคิดให้เป็น ทำให้เป็น พูดให้เป็น คือคิดให้ดี ทำให้ดี พูดให้ดี อยู่อย่างคนมีสติ อยู่อย่างคนมีปัญญา จึงจะสมควรกับที่จะเป็นเด็กยุคอินเทอร์เน็ตดอทคอม



สนทนากับพระเล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เดือนสิงหาคม ๒๕๔๕
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ



.

 

เขาปิดระบบชั่วคราว เพราะ Server รับไม่ไหวครับ ก็เลยปิดระบบบางอย่างเพื่อให้รองรับคนที่เข้ามาใช้บริการได้ครับ ช่วงนี้คนเยอะขึ้นเรื่อยๆ

เร็วๆนี้จะได้ Server ใหม่แล้วครับ

โมทนาครับ