หลวงพ่อสำเร็จศักดิสิทธิ / นันทิยะ อุบาสก

พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ | ผู้ใช้พัดตีหลวงลุง #พระพุทธเจ้า#พระอานนท์ #อาจารย์ธนากร #พระไตรปิฎก

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Nov 29, 2025
เรื่องราวของ "พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ" เป็นเรื่องราวที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก พระสุตตันตปิฎก ขุทกนิกาย คาถาธรรมบท ข้อ 13 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการควบคุมจิตที่ฟุ้งซ่านและการบรรลุธรรม ความสัมพันธ์และการบวช พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ เป็นหลานชายของ *พระสังฆิตเถระ* (หลวงลุง).
พระสังฆิตเถระนั้น หลังจากฟังพระธรรมเทศนาจากพระพุทธเจ้า ได้ออกบวชและบรรลุเป็นพระอรหันต์ภายใน 2-3 วัน. ต่อมา น้องชายของพระสังฆิตเถระได้นำหลานชาย (พระภาคิเนยสังฆรักขิตะ) มาขอให้บรรพชาอุปสมบทเป็นภิกษุ. มูลเหตุแห่งความขัดแย้งและการฟุ้งซ่าน หลังจากบวชแล้ว พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ ได้ลาหลวงลุงไปจำพรรษาที่อารามแห่งหนึ่งใกล้หมู่บ้าน. เมื่อออกพรรษา ท่านได้รับ *ผ้าจำนำพรรษามา 2 ผืน* ซึ่งมีความยาว 7 ศอกผืนหนึ่ง และ 8 ศอกผืนหนึ่ง. ท่านตั้งใจจะนำผ้าสาดก (ผ้าแปรซอ) ผืนยาว 8 ศอกไปถวายหลวงลุง.
เมื่อท่านเดินทางมาถึงพระเชตวันและไม่พบหลวงลุง พระภาคิเนยสังฆรักขิตะจึงทำความสะอาดที่อยู่ จัดอาสนะ ตั้งน้ำใช้และน้ำฉันไว้. เมื่อหลวงลุงกลับมา ท่านได้เข้าไปรับบาตรจีวร นิมนต์ให้นั่ง ถวายน้ำดื่ม ล้างเท้าและเช็ดเท้า. จากนั้น ท่านได้วางผ้าสาดกไว้ใกล้เท้าและถวายผ้า พร้อมทั้งยืนพัดด้วยพัดใบตาลให้หลวงลุง. *พระเถระ (หลวงลุง) ปฏิเสธการรับผ้าสาดก* โดยกล่าวว่า "จีวรของเรามีอยู่แล้ว เธอจงเก็บไว้ใช้สอยเถิด". แม้พระหลานชายจะกล่าวอ้อนวอนว่า ตนตั้งใจนำมาถวาย และเมื่อหลวงลุงรับไว้ใช้สอยตนก็จะได้บุญมาก แต่พระเถระก็ยังคงปฏิเสธ. การปฏิเสธของหลวงลุงทำให้พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ เกิดความน้อยใจอย่างมาก.
ขณะที่ยืนพัดอยู่นั้น *จิตของท่านก็เกิดการฟุ้งซ่าน* (คิดฟุ้งซ่าน) โดยคิดว่า:
1. หากหลวงลุงไม่ใช้สอยของที่ตนให้ ตนก็ไม่ควรเป็นสมณะอีกต่อไป และจะลาสิกขา (สึก).
2. จะสึกไปขายผ้าสาดกยาว 8 ศอก แล้วนำเงินไปซื้อแม่แพะมาเลี้ยง.
3. เมื่อแพะตกลูก ก็จะขายลูกแพะ สั่งสมเงินไว้ แล้วมีภรรยา (เมีย) และมีลูก.
4. จะพาภรรยาและลูกขึ้นยานมาหาหลวงลุง.
5. ระหว่างทาง จะทะเลาะกับภรรยาเรื่องการอุ้มลูก/ขับรถ แย่งลูกกันบนรถ.
6. ลูกพลัดตกลงมาถูกล้อรถทับ.
7. ตนจะโกรธและใช้ด้ามปตากตีหลังภรรยา.
เมื่อคิดถึงตอนนี้เอง พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ ก็ *ใช้พัดใบตาลที่ถืออยู่ตีเข้าที่ศีรษะของหลวงลุง* โดยเข้าใจผิดว่ากำลังตีภรรยาในจินตนาการ.
การเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าและการรับโอวาท
พระสังฆรักขิตเถระเมื่อถูกหลานชายตี ก็หันมาดู และเห็นว่าพระหลานชายกำลังฟุ้งซ่านจนไม่รู้ตัวว่ากำลังทำอะไรอยู่. ท่านจึงกล่าวขึ้นว่า "สังฆรักขิตะ เธอตีไม่ถูกเมียนะ แต่เธอตีโดนเรา เราผิดอะไรหรือ". เมื่อพระภาคิไนยสังฆรักขิตะ รู้สึกตัวและตกใจว่าตนตีพระอุปัชฌาย์เข้าแล้ว ท่านคิดว่าหลวงลุงรู้เรื่องที่ตนคิดทั้งหมดแล้ว จึงตัดสินใจจะสึกตามที่คิดไว้. ท่านทิ้งพัดลงพื้นและเดินหนีออกไป. พระเถระได้ให้ภิกษุหนุ่มและสามเณรติดตามจับตัวพระหลานชายไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า.
เมื่อเข้าเฝ้า พระศาสดาตรัสถามว่าท่านประสงค์จะลาสิกขาจริงหรือ ท่านทูลตอบว่า "จะสึก พระพุทธเจ้าข้า". พระพุทธเจ้าตรัสให้โอวาทว่า *การลาสิกขาถือเป็นกรรมหนัก* และถามว่าท่านทำกรรมหนักเช่นนี้เพื่ออะไร ทั้งที่ท่านเป็นบุตรของพระพุทธเจ้าผู้มีความเพียร และท่านไม่มีความสามารถที่จะเป็นพระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี หรือพระอรหันต์เลยหรือ.
พระภาคิไนยสังฆรักขิตะ กราบทูลว่าตนเกิดความกังวล (ความกระสัน) จึงได้เล่าเรื่องทั้งหมดให้ทรงทราบ.
พระพุทธเจ้าตรัสปลอบโยนว่า "มาเถิด ภิกษุ อย่าคิดลาสิกขาเลย". พระองค์ชี้ให้เห็นว่า **ธรรมดาของจิตเป็นธรรมชาติรับอารมณ์ที่อยู่ไกลได้**. ท่านควรพยายามเพื่อประโยชน์แก่การพ้นจากพันธนาการของราคะ โทสะ และโมหะ.
พระพุทธดำรัสและสัจธรรมเกี่ยวกับจิต

 

พระโคธิกะเถระ l ฆ่าตัวตายบรรลุอรหันต์ #พระพุทธเจ้า#พระอานนท์ #อาจารย์ธนากร #พระไตรปิฎก

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Dec 1, 2025
พระโคธิกะเถระ การฆ่าตัวตายในบริบททางธรรมะ โดยเน้นไปที่กรณีของ *พระโคธิกะเถระ* ซึ่งการกระทำดังกล่าวเชื่อมโยงกับความเพียรทางจิตและการบรรลุธรรมสูงสุด บริบทและการตัดสินใจฆ่าตัวตายของพระโคธิกะเถระ พระโคธิกะเถระเป็นผู้ที่เจริญสมาธิและบรรลุฌานที่ 1, 2, และ 3 ได้ อย่างไรก็ตาม ท่านมี *โรคประจำตัว* ซึ่งเป็นเหตุให้ฌานที่ได้มานั้นเสื่อมไป

• *ความไม่มั่นคงของฌาน:* ทุกครั้งที่ความทุกขเวทนาเนื่องจากความเจ็บป่วยกำเริบอย่างรุนแรง (กล้า) ฌานของท่านก็จะเสื่อมไป และเมื่อความทุกข์ทุเลาลง ท่านก็จะทำฌานให้เกิดขึ้นใหม่ เหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นซ้ำ ๆ ถึง 6 ครั้ง ซึ่งท่านเรียกว่าเป็นการได้สัมผัสเจโตวิมุตติที่เกิดขึ้นเป็นครั้งคราว (สมายิกัง เยโต วิมุตติ ภูสิตวา).
• *แรงจูงใจในการปลิดชีพ:* ในครั้งที่ 7 หลังจากทำฌานให้เกิดขึ้นแล้ว พระโคธิกะมีความคิดที่จะ **ฆ่าตัวตาย**. ท่านคิดว่า **ภพหน้าของผู้ที่ฌานเสื่อมไปนั้นมีความไม่แน่นอน**.
• *วิธีการ:* ท่านจึงหยิบ *มีดโกนสำหรับลงผม* มา แล้วนอนลงบนเตียง เพื่อจะใช้มีด **เชือดคอตนเอง**.

ผลลัพธ์ทางธรรมะและการแทรกแซงของมาร ขณะที่พระโคธิกะเถระกำลังจะทำการฆ่าตัวตาย มารผู้มีบาปได้ทราบเรื่อง

• *ความกังวลของมาร:* มารมีความคิดว่า หากปล่อยให้ภิกษุรูปนี้ฆ่าตัวตาย ก่อนที่ท่านจะตาย ท่านอาจจะเจริญวิปัสสนาแล้ว *บรรลุพระอรหัต* ได้. มารจึงรีบแปลงกายเป็นมนุษย์ไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า เพื่อกราบทูลให้เสด็จไปห้าม.
• *การบรรลุธรรม:* พระศาสดาทรงทราบว่าผู้ที่มากราบทูลนั้นเป็นมาร. และที่สำคัญคือ พระพุทธเจ้าทรงทราบว่า พระโคธิกะเถระนั้นได้ *บรรลุพระอรหัตเป็นพระอรหันต์แล้วและปรินิพพานแล้ว* ก่อนที่จะมรณภาพ.
• *คำยืนยันของพระพุทธเจ้า:* พระศาสดาตรัสว่า **"ปราชญ์ทั้งหลายไม่คำนึงถึงชีวิต จึงทำอย่างนั้น"**. และทรงยืนยันว่า **"บัดนี้ โคธิกะถอนตัณหาล้อมทั้งรากได้ปรินิพพานแล้ว"**.

การค้นหาวิญญาณหลังความตาย หลังจากการปรินิพพานของพระโคธิกะเถระ มารยังคงพยายามติดตามหาปฏิสนธิวิญญาณของท่าน

• *ความพ่ายแพ้ของมาร:* พระศาสดาได้ตรัสกับภิกษุทั้งหลายว่า **"โคกคุลบุตรไม่มีวิญญาณอีกแล้ว ปรินิพพานแล้ว"**. เมื่อมารค้นหาไม่พบ จึงแปลงร่างเป็นเด็กชายถือพิณสีเหลืองเข้ามากราบทูลถามว่าพระโคธิกะอยู่ที่ไหน.
• *การตรัสตอบของพระพุทธเจ้า:* พระพุทธเจ้าตรัสตอบว่า "โคทิกภิกษุชนะความตายแล้ว ให้มาสู่ภพแล้ว ปรินิพพานแล้ว".
• *ภาษิตที่กล่าวถึงพระอรหันต์:* พระศาสดาได้ตรัสภาษิตเพื่ออธิบายถึงสภาพของผู้ที่บรรลุธรรมขั้นสูงสุดว่า: **"มารย่อมไม่พบช่องทางของท่านผู้มีศีลสมบูรณ์เหล่านั้น ผู้หลุดพ้นเพราะรู้โดยชอบ"**. ท่านผู้มีคุณสมบัติเช่นนี้ หมายถึงพระอรหันต์ที่ปรินิพพานแล้ว. การปรินิพพานคือการดับกิเลสและดับทุกข์ (คืออุปทานขันธ์ 5) เนื่องจากกิเลสคือตัณหาที่อาจเป็นเหตุให้มีปฏิสนธิในภพต่อไปได้ถูกกำจัดไปแล้ว.

ในกรณีของพระโคธิกะเถระนี้ การฆ่าตัวตายจึงเป็นบริบทที่เกิดขึ้น ณ ช่วงเวลาที่ท่านได้ *สัมผัสวิมุตติ* (ความหลุดพ้น) ก่อนสิ้นชีวิต.

 

พระวิมลเถระ (สหายพระยสะเถระ) l อนุบุพพิกถา 5 ธรรมมะที่บรรลุมากที่สุด #พระอรหันต์ #พระพุทธเจ้า

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Apr 17, 2025
พระสูตรนี้มาจากส่วนหนึ่งของพระไตรปิฎก เล่าถึงประวัติในอดีตชาติของพระวิมลเถระ สหายของพระยสะ ที่ปรารถนาจะพบพระพุทธเจ้าและบรรลุธรรม เมื่อถึงสมัยพระพุทธเจ้าโคตมะ ท่านเกิดในตระกูลเศรษฐีและได้ฟังธรรมเทศนาจากพระพุทธเจ้าพร้อมกับสหายอีกสามคน คือ สุภาหุ บุญชิ และควัปปติ ณ ป่าอิสิปตะมฤคทายวัน พระพุทธองค์ทรงแสดงอนุปุพพิกถา ซึ่งเป็นการแสดงธรรมโดยลำดับ เริ่มด้วยทาน ศีล สวรรค์ โทษของกาม และอานิสงส์ของการออกจากกาม เมื่อจิตใจของพวกเขาพร้อมแล้ว พระพุทธเจ้าจึงทรงแสดงอริยสัจสี่ ทำให้พวกเขาทั้งสี่ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันและขออุปสมบท พระสูตรยังอธิบายถึงความหมายและอานิสงส์ของทาน ศีล สวรรค์ โทษของกาม และอานิสงส์ของการออกจากกาม รวมถึงคุณสมบัติของผู้บรรลุโสดาบันด้วย

 

พระเหมกะ | ศิษย์ของพราหมณ์พาวรี ผู้ที่หน่ายกับคำสอนเดิมๆ และต้องการคำตอบที่แท้จริง ณ ขณะนั้น

พุทธะศาลา
Dec 12, 2025
คำสาปที่น่าสะพรึงกลัวถูกปล่อยใส่มหาพราหมณ์ผู้ยิ่งใหญ่ที่เคยเป็นปุโรหิตของกษัตริย์! ชายชราผู้ทรงภูมิรู้ ท่องจำคัมภีร์ไตรเพทได้แม่นยำ กลับกินไม่ได้นอนไม่หลับ นั่งตัวสั่นเทารอวันตาย ความรู้ท่วมหัวที่สั่งสมมาช่วยอะไรไม่ได้เลย! แล้วคุณล่ะ? เคยรู้สึกแบบนั้นบ้างไหม? กลัวอนาคต กังวลจนนอนไม่หลับ แม้มีทุกอย่างครบ แต่ใจกลับว่างเปล่าและกลัวตลอดเวลา?
เทวดาบอกทางรอด: "ไปพบพระสัมมาสัมพุทธเจ้า!" พราหมณ์บาวารีจึงส่งศิษย์เอก 16 คน - อัจฉริยะของยุคสมัย - ออกเดินทางภารกิจกู้ชีวิตอาจารย์!
หนึ่งในนั้นคือ**"พระเหมกะ"** ชายหนุ่มที่มีความสงสัยกัดกินใจ: "ทำไมอาจารย์ผู้รู้ถึงกลัวตายขนาดนี้? ความรู้ที่เรียนมาช่วยให้พ้นทุกข์ได้จริงหรือ?" พวกเขาเดินทางกว่า 1,000 กิโลเมตร เท้าเปล่า! ผ่านป่าดงดิบ ภูเขาสูงชัน แดดเผาฝนซัด ทุกย่างก้าวคือการทิ้งความเชื่อเก่า เมื่อมาถึงปาสาณเจดีย์ ศิษย์คนแล้วคนเล่าถามและได้ดวงตาเห็นธรรม หน้าตาเปลี่ยนเป็นเบิกบานในพริบตา! จนถึงคิวพระเหมกะ... เขาท้าทายระบบความเชื่อเดิมต่อหน้าพระพุทธเจ้า!
"อาจารย์บอกว่า 'มันเป็นอย่างนั้นในอดีต จะเป็นอย่างนี้ในอนาคต' แต่คำเหล่านั้นเป็นแค่เสียงลือ ทำให้เราฟุ้งซ่านเปล่าๆ! ข้าต้องการธรรมที่เห็นผลได้เดี๋ยวนี้!"
พระพุทธเจ้าตอบตรงเป้า: ⚡ "จงกำจัดความยินดีในสิ่งที่เห็น ได้ยิน ดม ลิ้มรส สัมผัส และรู้สึกนึกคิด นั่นคือวิธีกำจัดตัณหา!" ไม่ต้องรอตาย ไม่ต้องรอชาติหน้า! เมื่อตากระทบรูป หูได้ยินเสียง หยุดการยึดติด หยุดการปรุงแต่ง เมื่อความอยากดับ ทุกข์ก็ดับทันที!
ภูเขาน้ำแข็งแห่งความสงสัยพังทลาย พระเหมกะปลดปล่อยจากพันธนาการของเวลา บรรลุเป็นพระอริยบุคคล ชายหนุ่มผู้แบกโลกวางโลกลงได้แล้ว!
ทำไมเรื่องนี้สำคัญกับคุณ? เพราะคุณกำลังแบกอดีตที่ผิดพลาด และกังวลอนาคตที่ไม่แน่นอนจนลืมมองปัจจุบัน
✨ ความสุขไม่อยู่ที่อนาคต แต่อยู่ที่การวางอดีตและอนาคตลง
✨ คุณไม่ต้องรอให้สมบูรณ์แบบ เพื่อจะมีความสุข - คุณมีความสุขได้เดี๋ยวนี้!

 

พระราธะเถระ : ใครว่าไม้แก่ดัดยาก? ตำนานพราหมณ์เฒ่าที่ถูกทิ้ง พลิกชีวิตเป็นพระอรหันต์ 'ผู้ว่าง่าย'

พลังคําพูด
Dec 8, 2025
เปิดตำนานมหากาพย์ พระราธเถระ อดีตพราหมณ์ชราผู้ถูกทิ้งขว้าง สู่การเป็น พระภิกษุรูปแรกที่บวชด้วยญัตติจตุตถกรรม และได้รับยกย่องเป็น เอตทัคคะผู้ว่าง่ายสอนง่าย เรื่องราวที่พิสูจน์ว่าอายุเป็นเพียงตัวเลข
00:55 - พราหมณ์ชราผู้ถูกลืม แห่งกรุงราชคฤห์
05:19 - พระเนตรแห่งมหากรุณา และการเสด็จมาของพุทธองค์
09:37 - ข้าวยาคูหนึ่งทัพพี กับความกตัญญูของพระสารีบุตร
14:31 - กำเนิด "ญัตติจตุตถกรรม" การปฏิวัติรูปแบบการบวช
18:19 - ไม้แก่ดัดได้? การฝึกตนของพระหลวงตาผู้เจียมเนื้อเจียมตัว
22:55 - ชัยชนะของคนชรา สู่ความเป็นพระอรหันต์
27:13 - คำชมจากพระโอษฐ์ และสมบัติล้ำค่าจากการ "ถูกด่า"
21:29 - เอตทัคคะผู้มีปฏิภาณ และบทสรุปแห่งตำนาน

 

อาจารย์ยอด : เห็นกงจักรเป็นดอกบัว [นิทาน]

อาจารย์ยอด
Dec 11, 2025

 

อรรถกถา จตุทวารชาดกว่าด้วย จักรกรดพัดบนศีรษะ
พระศาสดาเมื่อเสด็จประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน ทรงปรารภภิกษุว่ายากรูปหนึ่ง จึงตรัสเรื่องนี้มีคำเริ่มต้นว่า จตุทฺวารมิทํ นครํ ดังนี้.
ก็แหละ เรื่องปัจจุบัน บัณฑิตพึงให้พิสดารใน ชาดกเรื่องที่หนึ่ง ในนวกนิบาต.
สำหรับในที่นี้มีความว่า พระศาสดาตรัสถามภิกษุรูปนั้นว่า ดูก่อนภิกษุ ได้ยินว่าเธอเป็นผู้ว่ายากจริงหรือ? เมื่อภิกษุนั้นกราบทูลว่า จริงพระเจ้าข้า จึงตรัสว่า ดูก่อนภิกษุ แม้ในกาลก่อนเธอก็ไม่เชื่อฟังคำของบัณฑิตไปยินดีจักรกรด เพราะที่เป็นผู้ว่ายากดังนี้ แล้วทรงนำเอาเรื่องในอดีตมาสาธก ดังต่อไปนี้ :-
ในอดีตกาล ครั้งศาสนาพระกัสสปทศพล
ในเมืองพาราณสี เศรษฐีมีทรัพย์ ๘๐ โกฏิ มีบุตรคนหนึ่งชื่อมิตตวินทุกะ มารดาบิดาของมิตตวินทุกะ เป็นพระโสดาบัน แต่มิตตวินทุกะเป็นคนทุศีล ไม่มีศรัทธา.
ต่อมาเมื่อบิดาตายแล้ว มารดาตรวจตราดูแลทรัพย์สมบัติ วันหนึ่งกล่าวกะเขาว่า ลูกรัก ความเป็นมนุษย์เป็นของที่ได้ยาก เจ้าก็ได้แล้ว เจ้าจงให้ทานรักษาศีล กระทำอุโบสถกรรม ฟังธรรมเถิด มิตตวินทุกะกล่าวว่า แม่ ทานเป็นต้นไม่เป็นประโยชน์แก่ฉัน แม่อย่าได้กล่าวอะไรๆ กะฉัน ฉันจะไปตามยถากรรม
ถึงแม้เขาจะกล่าวอยู่อย่างนี้ วันหนึ่งเป็นวันบูรณมีอุโบสถ มารดาได้กล่าวกะเขาว่า ลูกรักวันนี้เป็นวันอภิลักขิตสมัยมหาอุโบสถ วันนี้เจ้าจงสมาทานอุโบสถ ไปวิหารฟังธรรมอยู่ตลอดคืนแล้วจงมา แม่จะให้ทรัพย์แก่เจ้าพันหนึ่ง
เขารับคำว่า ดีแล้ว สมาทานอุโบสถเพราะอยากได้ทรัพย์ พอบริโภคอาหารเช้าแล้วไปวิหาร อยู่ที่วิหารตลอดวัน แล้วนอนหลับอยู่ ณ ที่แห่งหนึ่งตลอดคืน โดยอาการที่บทแห่งธรรมแม้บทหนึ่ง ก็ไม่กระทบหู วันรุ่งขึ้น เขาล้างหน้าไปนั่งอยู่ที่เรือนแต่เช้าทีเดียว.
ฝ่ายมารดาของเขาคิดว่า วันนี้ลูกของเราฟังธรรมแล้ว จักพาพระเถระผู้ธรรมกถึกมาแต่เช้าทีเดียว จึงตกแต่งข้าวยาคูเป็นต้น แล้วปูลาดอาสนะไว้คอยท่าอยู่
ครั้นเห็นเขามาคนเดียว จึงถามว่า ลูกรัก เจ้าไม่ได้นำพระธรรมกถึกมาหรือ?
เมื่อเขากล่าวว่า ฉันไม่ต้องการพระธรรมกถึก จึงกล่าวว่า ถ้าเช่นนั้นลูกจงดื่มข้าวยาคูเถิด
เขากล่าวว่า แม่รับว่าจะให้ทรัพย์พันหนึ่งแก่ฉัน แม่จงให้ทรัพย์แก่ฉันก่อน ฉันจักดื่มภายหลัง
มารดากล่าวว่า ดื่มเถิดลูกรัก แล้วแม่จักให้ทีหลัง
เขากล่าวว่า ฉันต้องได้รับทรัพย์ก่อนจึงจะดื่ม
ลำดับนั้น มารดาได้เอาห่อทรัพย์พันหนึ่งวางไว้ต่อหน้าเขา เขาดื่มข้าวยาคูแล้วถือเอาห่อทรัพย์พันหนึ่งไปทำการค้าขาย ในไม่ช้านักก็เกิดทรัพย์ขึ้นถึงแสนสองหมื่น. ลำดับนั้น เขาได้มีความคิดดังนี้ว่า เราจักต่อเรือทำการค้าขาย ครั้นเขาต่อเรือแล้วได้กล่าวกะมารดาว่า แม่ ฉันจักทำการค้าขายทางเรือ
ครั้งนั้น มารดาได้ห้ามเขาว่า ลูกรัก เจ้าเป็นลูกคนเดียวของแม่ แม้ในเรือนนี้ก็มีทรัพย์อยู่มาก ทะเลมีโทษไม่น้อย เจ้าอย่าไปเลย
เขากล่าวว่า ฉันจักไปให้ได้ แม่ไม่มีอำนาจที่จะห้ามฉัน แม้เมื่อมารดากล่าวว่า ลูกรัก แม่ต้องห้ามเจ้า แล้วจับมือเอาไว้ ก็สลัดมือผลักมารดาให้ล้มลง แล้วข้ามไปลงเรือแล่นไปในทะเล.
ครั้นถึงวันที่ ๗ เรือได้หยุดนิ่งอยู่บนหลังน้ำกลางทะเล เพราะมิตตวินทุกะเป็นเหตุ สลากกาลกัณณีที่แจกไปได้ตกในมือของมิตตวินทุกะคนเดียวถึงสามครั้ง ครั้งนั้น พวกที่ไปด้วยกันได้ผูกแพให้เขาแล้วโยนเขาลงทะเล โดยที่คิดเห็นร่วมกันว่า คนเป็นจำนวนมากอย่ามาพินาศเสีย เพราะอาศัยนายมิตตวินทุกะนี้คนเดียวเลย ทันใดนั้นเรือได้แล่นไปในมหาสมุทรโดยเร็ว
มิตตวินทุกะนอนไปในแพลอยไปถึงเกาะน้อยแห่งหนึ่ง บนเกาะน้อยนั้น เขาได้พบนางชนี คือนางเวมานิกเปรต ๔ นางอยู่ในวิมานแก้วผลึก นางเปรตเหล่านั้นเสวยทุกข์ ๗ วันเสวยสุข ๗ วัน มิตตวินทุกะได้เสวยทิพยสมบัติอยู่กับนางเปรตเหล่านั้น ๗ วันในวาระสุข ครั้นถึงวาระที่จะเปลี่ยนไปทนทุกข์ นางทั้ง ๔ ได้สั่งว่า นาย พวกฉันจักมาในวันที่ ๗ ท่านอย่ากระสันไปเลย จงอยู่ในที่นี้จนกว่าพวกฉันจะมา ดังนี้แล้วพากันไป
มิตตวินทุกะเป็นคนตกอยู่ในอำนาจของตัณหา ลงนอนบนแพนั้นลอยไปตามหลังสมุทรอีก ถึงเกาะน้อยอีกแห่งหนึ่ง ได้พบนางเปรต ๘ นาง ในวิมานเงินบนเกาะนั้น
ได้พบนางเปรต ๑๖ นาง ในวิมานแก้วมณีบนเกาะอีกแห่งหนึ่ง
ได้พบนางเปรต ๓๒ นาง ในวิมานทองบนเกาะอีกแห่งหนึ่ง
โดยอุบายนี้แหละ ได้เสวยทิพยสมบัติอยู่กับนางเปรตเหล่านั้นทุกๆ เกาะ ดังกล่าวแล้ว เมื่อถึงเวลาที่นางเปรตแม้เหล่านั้นไปทนทุกข์ ได้นอนบนหลังแพลอยไปตามห้วงสมุทรอีก ได้พบเมืองๆ หนึ่งมีกำแพงล้อมรอบ มีประตู ๔ ด้าน
ได้ยินว่า ที่นี่เป็นอุสสทนรกเป็นที่เสวยกรรมกรณ์ของเหล่าสัตว์นรกเป็นจำนวนมาก แต่ได้ปรากฏแก่มิตตวินทุกะเหมือนเป็นเมืองที่ประดับตกแต่งไว้
เขาคิดว่า เราจักเข้าไปเป็นพระราชาในเมืองนี้แล้วเข้าไปได้เห็นสัตว์นรกตนหนึ่งทูนจักรกรดหมุนเผาผลาญอยู่บนศีรษะ
ขณะนั้น จักรกรดบนศีรษะสัตว์นรกนั้นได้ปรากฏแก่มิตตวินทุกะเป็นเหมือนดอกบัว เครื่องจองจำ ๕ ประการที่อก ปรากฏเหมือนเป็นสังวาลย์เครื่องประดับทรวง โลหิตที่ไหลจากศีรษะเหมือนเป็นจันทน์แดงที่ชะโลมทา เสียงครวญครางเหมือนเป็นเสียงเพลงขับที่ไพเราะ
มิตตวินทุกะเข้าไปใกล้สัตว์นรกนั้น แล้วกล่าวขอว่า ข้าแต่บุรุษผู้เจริญ ท่านได้ทัดทรงดอกบัวมานานแล้ว จงให้แก่ข้าพเจ้าเถิด
สัตว์นรกกล่าวว่า แน่ะสหาย นี้ไม่ใช่ดอกบัว มันคือจักรกรด
มิตตวินทุกะกล่าวว่า ท่านพูดอย่างนี้ เพราะไม่อยากจะให้แก่เรา
สัตว์นรกคิดว่า บาปของเราคงสิ้นแล้ว แม้บุรุษผู้นี้ ก็คงจะทุบตีมารดามาแล้วเหมือนเรา เราจักให้จักรกรดแก่มัน ครานั้น สัตว์นรกได้กล่าวกะมิตตวินทุกะว่า มาเถิดท่านผู้เจริญ ท่านจงรับดอกบัวนี้เถิด แล้วขว้างจักรกรดไปบนศีรษะของมิตตวินทุกะ จักรกรดได้ตกลงพัดผันบนศีรษะเขา
ขณะนั้น มิตตวินทุกะจึงรู้ว่าดอกบัวนั้นคือจักรกรด ได้รับทุกขเวทนาเป็นกำลัง คร่ำครวญว่า ท่านจงเอาจักรกรดของท่านไปเถิดๆ สัตว์นรกตนนั้นได้หายไปแล้ว.
คราวนั้น พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นรุกขเทวดา พร้อมด้วยบริวารใหญ่เที่ยวจาริกไปในอุสสทนรกได้ไปถึงที่นั้น
มิตตวินทุกะแลเห็นรุกขเทวดา เมื่อจะถามว่า ข้าแต่เทวราชเจ้า จักรนี้ลงบดศีรษะประหนึ่งว่าจะทำให้แหลกเหมือนเมล็ดงา ข้าพเจ้าได้กระทำบาปอะไรไว้หนอ ดังนี้
จึงได้กล่าวคาถา ๒ คาถาว่า :-

เมืองนี้มีประตู ๔ ประตู มีกำแพงมั่นคงล้วนแล้วไปด้วยเหล็กแดง ข้าพเจ้าถูกล้อมไว้ด้วยกำแพง ข้าพเจ้าได้ทำบาปอะไรไว้.
ประตูทั้งหมดจึงปิดแน่น ข้าพเจ้าถูกขังเหมือนนก ข้าแต่เทวดา เหตุเป็นมาอย่างไร ข้าพเจ้าจึงถูกจักรกรดพัดศีรษะ?

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ทฬฺหปาการํ คือ มีกำแพงมั่นคง บาลีว่า ทฬฺหโตรณํ ดังนี้ก็มี ความว่า มีประตูมั่นคง. บทว่า โอรุทฺธปฏิรุทฺโธสฺมิ ความว่า ข้าพเจ้าถูกล้อมด้วยกำแพงโดยรอบ ติดขังอยู่ข้างในสถานที่สำหรับหนีไปไม่ปรากฏ.
บทว่า กึ ปาปํ ปกตํ ความว่า ข้าพเจ้าได้ทำบาปอะไรไว้หนอ.
บทว่า อปิหิตา เท่ากับ ถกิตา แปลว่า อันเขาปิดไว้แล้ว.
บทว่า ยถา ทิโช คือ เหมือนนกที่ถูกขังไว้ในกรง.
บทว่า กิมาธิกรณํ ความว่า มูลเหตุเป็นอย่างไร? คือมูลเค้าเป็นอย่างไร?
บทว่า จกฺกาภินิหโต คือถูกจักรกรดพัดผันแล้ว.

ลำดับนั้น เทวราช เมื่อจะบอกเหตุแก่เขา จึงได้กล่าวคาถา ๖ คาถาว่า :-

ท่านได้ทรัพย์มากมายแสนสองหมื่นแล้ว ยังไม่เชื่อคำของญาติผู้เอ็นดู.
ท่านแล่นเรือไปสู่สมุทรอันอาจทำให้เรือโลดขึ้นได้ เป็นสาครที่มีสิทธิ์น้อย ได้ประสบนางเวมานิกเปรต ๔ นาง จาก ๔ นางเป็น ๘ นาง จาก ๘ นางเป็น ๑๖ นาง.
ถึงจะได้ประสบนางเวมานิกเปรตจาก ๑๖ นางเป็น ๓๒ นาง ก็ยังปรารถนายิ่งไปกว่านั้นจึงได้ประสบจักรนี้ จักรกรดย่อมพัดผันบนศีรษะของคนผู้ถูกความอยากครอบงำ
ความอยากเป็นของสูงใหญ่ไพศาล ยากที่จะให้เต็มได้ มักให้ถึงความวิบัติ ชนเหล่าใดย่อมยินดีไปตามความอยาก ชนเหล่านั้นย่อมเป็นผู้ทรงจักรกรดไว้.
ชนเหล่าใดละสิ่งของที่มีมากเสียด้วย ไม่พิจารณาหนทางด้วย แล้วไม่คิดอ่านเหตุการณ์นั้นให้ถ่องแท้ ชนเหล่านั้นย่อมเป็นผู้ทรงจักรกรดไว้.
ผู้ใด พึงเพ่งพินิจถึงการงานและโภคะอันไพบูลย์ ไม่ซ่องเสพความอยากอันประกอบด้วยความฉิบหาย ทำตามถ้อยคำของผู้เอ็นดูทั้งหลาย ผู้เช่นนั้นจะไม่ถูกจักรกรดพัดผัน.

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ลทฺธา สตสหสฺสานิ อติเรกานิ วีสติ ความว่า ท่านทำอุโบสถได้รับทรัพย์พันหนึ่งจากสำนักของมารดา เมื่อทำการค้าขายจึงได้ทรัพย์ คือที่เป็นทุนพันหนึ่งและทรัพย์ที่เป็นกำไรตั้งหนึ่งแสนสองหมื่นแล้ว.
ด้วยบทว่า นากริ นี้ เทวราชแสดงไว้ว่า ท่านไม่ยินดีด้วยทรัพย์นั้น แล่นเรือไปสู่สมุทร แม้ถูกมารดากล่าวถึงโทษในสมุทรแล้วห้ามอยู่ ก็ยังไม่เชื่อคำเตือนโดยชอบของญาติผู้เอ็นดู กลับทำร้ายมารดาผู้โสดาบัน แล้วฉวยโอกาสหนีออกไป.
บทว่า ลงฺฆึ คืออันสามารถทำให้เรือโลดขึ้นได้. บทว่า ปกฺขนฺทิ เท่ากับ ปกฺขนฺโตสิ แปลว่า ท่านเป็นผู้แล่นเรือไปแล้ว. บทว่า อปฺปสิทฺธิกํ คือที่มีสิทธิน้อย มากด้วยความพินาศ.
บทว่า จตุพฺภิ อฏฺฐ เป็นต้น ความว่า ครั้นเรือหยุดนิ่งแล้วเพราะอาศัยท่านเป็นเหตุ แม้ถูกพวกที่ไปด้วยกันผูกแพให้แล้วโยนลงทะเล ท่านยังได้หญิง ๔ คนในวิมานแก้วผลึก เพราะอานิสงส์แห่งอุโบสถกรรมที่ตนได้กระทำในวันหนึ่ง เพราะอาศัยมารดา ต่อจากนั้นก็ได้ให้หญิงอีก ๘ คนในวิมานเงิน ๑๖ คนในวิมานแก้วมณี และ ๓๒ คนในวิมานทอง.
บทว่า อติจฺฉํ จกฺกมาสโท ความว่า ถึงกระนั้น ท่านก็ยังไม่ยินดีด้วยปัจจัยตามที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ปรารถนามากเกินไป เพราะเป็นผู้ประกอบด้วยความปรารถนาเกินความจำเป็น กล่าวคือความอยากยิ่งอันเป็นเครื่องเกินเลยสิ่งที่ตนได้มาแล้วๆ อย่างนี้ว่า เราจักได้ยิ่งขึ้นไปกว่านี้ในสิ่งนี้ ดังนี้จัดว่าเป็นบุคคลเลวทราม เพราะความที่อุโบสถกรรมนั้นสิ้นแล้ว จึงได้ผ่านพ้นหญิง ๓๒ คน แล้วมาสู่เปรตนครนี้ เพราะวิบากแห่งอกุศลกรรมคือการทำร้ายมารดานั้น จึงได้ประสบจักรนี้
บาลีว่า อตฺริจฺฉํ ดังนี้ก็มี ความว่า ปรารถนาอยู่ในสิ่งนี้บ้างสิ่งนั้นบ้าง
บาลีว่า อตฺริจฺฉา ดังนี้ก็มี ความว่า เพราะปรารถนาเกินเลยไป.
บทว่า ภมติ ความว่า บัดนี้ จักรนี้บดศีรษะของท่านนั้นอยู่ ชื่อว่าพัดผันบนศีรษะของคนที่ถูกความอยากครอบงำแล้ว ดุจจักรของนายช่างหม้อฉะนั้น.
บทคาถาว่า เย จ ตํ อนุคิชฺฌนฺติ ความว่า ขึ้นชื่อว่าความอยากนั้น เมื่อแผ่ไปย่อมเป็นของสูงใหญ่ไพศาล ยากที่จะเต็มได้ดุจทะเล ชื่อว่า มักให้ถึงความวิบัติ เพราะความปรารถนาอันเป็นเครื่องปรารถนาอารมณ์นั้นๆ ในบรรดาอารมณ์มีรูปเป็นต้น ชนเหล่าใดย่อมยินดีไปตามความอยากเห็นปานนี้นั้น คือเป็นผู้กำหนัดยินดีติดอยู่บ่อยๆ
บทว่า เต โหนฺติ จกฺกธาริโน ความว่า ชนเหล่านั้นไปอยู่อย่างนี้ ชื่อว่าย่อมทรงไว้ซึ่งจักรกรด. บทว่า พหุภณฺฑํ คือละทรัพย์เป็นอันมาก อันเป็นของมารดาบิดา.
บทว่า มคฺคํ ความว่า ชนแม้เหล่าอื่นเหล่าใดไม่ใคร่ครวญ คือไม่คิดอ่านเหตุการณ์นั้นให้ถ่องแท้ เหมือนท่านไม่พิจารณาหนทางสมุทรอันมีสิทธิน้อยที่ตนจะต้องไปแล้วเดินทางไป ชนเหล่านั้นเป็นผู้ตกอยู่ในอำนาจของความอยาก ละทรัพย์แล้วไม่พิจารณาทางที่จะไป แล้วดำเนินไป ย่อมเป็นผู้ทรงจักรไว้เหมือนท่าน.
บทว่า กมฺมํ สเมกฺเขยฺย ความว่า เพราะเหตุนั้น บุรุษผู้เป็นบัณฑิตพึงเพ่งพินิจ คือพึงพิจารณาถึงกิจการงานที่ตนจะต้องทำว่ามีโทษหรือไม่หนอ. บทว่า วิปุลญฺจ โภคํ คือพึงเพ่งพินิจแม้กองแห่งทรัพย์ที่ได้มาโดยชอบธรรมของตน. บทว่า นาติวเตยฺย ความว่า บุคคลผู้เช่นนั้นจะไม่ถูกจักรนี้พัดผันคือทับยี บาลีว่า นาติวตฺเตติ ดังนี้ก็มี ความว่า ย่อมไม่ทับยี.
มิตตวินทุกะได้ฟังดังนั้นแล้วคิดว่า เทวบุตรนี้รู้กรรมที่เราทำไว้โดยถ่องแท้ เทวบุตรนี้คงจะรู้กำหนดกาลที่เราจะหมกไหม้อยู่ เราจะถามท่านดู ดังนี้แล้ว
จึงได้กล่าวคาถาที่ ๙ ว่า :-

ข้าแต่ท่านผู้น่าบูชา จักรกรดจักตั้งอยู่บนศีรษะของข้าพเจ้านานสักเท่าไรหนอ จะสักกี่พันปี ข้าพเจ้าขอถามความนั้น ขอท่านได้โปรดบอกแก่ข้าพเจ้าเถิด.

ลำดับนั้น พระมหาสัตว์เมื่อจะบอกแก่มิตตวินทุกะนั้น จึงได้กล่าวคาถาที่ ๑๐ ว่า :-
ดูก่อนมิตตวินทุกะ ท่านจงฟังเรา ท่านจะต้องทนทุกข์ทรมานไปอีกนาน จักรกรดจะพัดผันอยู่บนศีรษะของท่าน เมื่อท่านยังมีชีวิตอยู่จะพ้นไปไม่ได้.

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า อติสโร มีวินิจฉัยว่า ชื่อว่าอติสโร เพราะอรรถว่า อติสริ ดังนี้บ้าง เพราะอรรถว่า อติสริสฺสติ ดังนี้บ้าง. บทว่า อจฺจสโร เป็นไวพจน์ของบทว่า อติสโร นั้นนั่นเอง.
ข้อนี้มีอธิบายว่า ดูก่อนมิตตวินทุกะผู้เจริญ ท่านจงฟังคำของเรา ก็ท่านชื่อว่าต้องทนทุกข์ทรมานไปสิ้นกาลนาน เพราะความที่แห่งกรรมอันทารุณยิ่ง เป็นกรรมอันท่านกระทำแล้ว อนึ่ง ท่านจะต้องทนทุกข์ทรมานไปสิ้นกาลนาน เพราะวิบากแห่งกรรมนั้น ใครๆ ไม่สามารถจะบอกให้รู้ได้ด้วยการนับเป็นปี และเพราะท่านจักต้องทนคือจักต้องถึงวิบากทุกข์อันใหญ่ยิ่ง ซึ่งหาประมาณมิได้ เพราะเหตุนั้น เราจึงไม่สามารถที่จะบอกแก่ท่านได้ว่าเท่านี้พันปี เท่านี้แสนปี ดังนี้.
บทว่า สิรสฺมิมาวิทฺธํ ความว่า ก็จักรกรดนี้ใดพัดผัน คือหมุนไปอยู่บนศีรษะของท่านดุจจักรของนายช่างหม้อฉะนั้น.
บทว่า น ตฺวํ ชีวํ ปโมกฺขสิ ความว่า ตราบใดที่วิบากกรรมของท่านยังไม่สิ้นไปตราบนั้นเมื่อท่านยังมีชีวิตอยู่ จักพ้นจักรกรดนั้นไปไม่ได้ แต่เมื่อวิบากกรรมสิ้นไปแล้ว ท่านก็จักละจักรกรดนี้ไปตามยถากรรม.

ครั้นเทวบุตรกล่าวคาถานี้แล้ว ก็ได้ไปเทพวิมานของตน ส่วนมิตตวินทุกะก็ได้ดำเนินไปสู่ทุกข์ใหญ่.

พระศาสดา ครั้นทรงนำพระธรรมเทศนานี้มาแล้ว ทรงประชุมชาดก
มิตตวินทุกะในครั้งนั้น ได้มาเป็น ภิกษุว่ายากรูปนี้ ในบัดนี้
ส่วนเทวราชในครั้งนั้น คือ เราตถาคต ฉะนี้แล.

จบ อรรถกถาจตุทวารชาดกที่ ๑
:- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1319

 

พระโสณกุฏิกัณณเถระ : เสียงสวดมนต์สะท้านฟ้า! จนพระพุทธองค์ต้องสาธุการ (ตำนานเอตทัคคะ)

พลังคําพูด
Dec 2, 2025

 

17-พระโสณกุฎิกัณณเถระ
เอตทัคคะในทางผู้มีวาจาไพเราะ

พระโสณกุฎิกัณณเถระ เป็นบุตรของอุบาสิกาชื่อว่า “กาฬี” ในเมืองราชคฤห์ เดิมชื่อว่า“โสณะ” แต่เพราะท่านชอบประดับหูของท่านด้วยเครื่องประดับมีมูลค่ามากถึง ๑ โกฎิ จึงได้นามว่า “กุฎิกัณณะ” เติมเข้ามาข้างหลังชื่อ ดังนั้นท่านจึงมีชื่อว่า “โสณกุฎิกัณณะ”
สมัยที่พระมหากัจจายนเถระ พักอาศัยอยู่ที่ภูเขาปวัตตะ แขวงเมืองกุรุรฆระ ในอวันตีทักขิณาปถชนบท มารดาของโสณกุฎิกัณณะ เป็นอุบาสิกาให้การบำรุงอุปัฏฐากท่าน เมื่อโสณกุฎิกัณณกุมารเจริญเติบโตขึ้นได้มีโอกาสฟังธรรมจากพระเถระอยู่บ่อย ๆ แล้วเกิดศรัทธาแสดงตนเป็นอุบาสก ขอถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งที่ระลึก และปวารณาตัวเป็นอุปัฏฐากของท่าน
ด้วย

• อยู่ชนบทบวชพระยาก
  ต่อมาโสณกุฎิกัณณอุบาสก มีศรัทธาปรารถนาจะบวช แต่พระเถระได้แนะนำให้เขาปฏิบัติตนบำเพ็ญกุศล ในเพศฆราวาสจะสะดวกกว่า เพราะชีวิตพระสงฆ์ต้องประพฤติพรหมจรรย์นั้นเป็นเรื่องยากลำบาก แต่ โสณกุฎิกัณณะ ก็ยังยืนยันมั่นคงว่า ถึงจะลำบากอย่างไรก็
  ยินดีที่จะปฏิบัติกิจของพระสงฆ์ อย่างดีที่สุด เฝ้าอ้อนวอนพระเถระอยู่หลายครั้ง ในที่สุดพระเถระก็ให้บวชเป็นสามเณร ไว้ก่อนเนื่องจากอวันตีทักขิณาปถชนบทนั้นหาภิกษุได้ยาก การบวช
  พระ จะต้องมีภิกษุร่วมประชุมสังฆกรรมให้การอุปสมบทอย่างน้อย ๑๐ รูป เรียกว่า ทสวรรค
  ท่านจึงเป็นสามเณรอยู่นานถึง ๓ ปี กว่าที่จะมีภิกษุครบจำนวนทำการอุปสมบทให้ท่านได้

• เฝ้าพระผู้มีพระภาค
  เมื่อท่านได้อุปสมบทแล้ว ได้เรียนพระกรรมฐานจากพระอุปัชฌาย์ ปลีกตัวหาสถานที่สงบสงัด ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน ก็ได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์ สิ้นกิเลสาสวะทั้งปวงในพรรษานั้น
  ครั้นออกพรรษาแล้ว ท่านมีความประสงค์จะเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาค เพราะท่านยังไม่เคยเห็นพระองค์เลย ท่านจึงกราบลาพระมหากัจจายนเถระ ผู้เป็นพระอุปัชฌาย์ พระเถระก็อนุญาต
  และได้ฝากความไปกราบทูลพระผู้มีพระภาคเพื่อขอแก้ไขพระวินัยอันเป็นพุทธบัญญัติบางประการ ซึ่งไม่สะดวกแก่พระสงฆ์ผู้อยู่ในเมืองกุรุรฆระ แคว้นอวันตีชนบาท รวมทั้งหมด ๕ ประการ (เหมือนในประวัติพระมหากัจจายนเถระ ดังกล่าวแล้วข้างต้น)
• ถวายพระธรรมเทศนา
  พระโสณกุฎิกัณณะ เดินทางมาถึงพระเชตะวันมหาวิหารแล้ว เข้าเฝ้ากราบถวายบังคมพระบรมศาสนาแล้ว นั่ง ณ ที่สมควรแก่ตนส่วนข้างหนึ่ง เมื่อพระพุทธองค์ทรงปฏิสันถารทัก
  ทายกับเธอโดยสมควรแล้ว เธอได้กราบทูลความตามที่พระอุปัชฌาย์สั่งมา เมื่อพระพุทธองค์ทรงสดับรับทราบความลำบากของหมู่ภิกษุสงฆ์ ในชนบทแล้ว พระองค์ทรงประทานอนุญาตตามที่
  ขอมานั้นทุกประการ
• ได้รับยกย่องในทางผู้มีวาจาไพเราะ
  พระผู้มีพระภาค มีดำรัสสั่งให้พระอานนท์เถระจัดสถานที่ ให้ท่านพักค้างแรมในพระคันธกุฎีร่วมกับพระองค์ ในเวลาใกล้รุ่งของราตรีนั้น พระบรมศาสดารับสั่งให้ท่านแสดงธรรมให้พระองค์ได้สดับ พระโสณกุฎิกัณณเถระ จึงน้อมรับสนองพุทธดำรัสด้วยการแสดง
  พระสูตรอันแสดงถึงวัตถุ ๘ ประการด้วยเสียงอันไพเราะ เมื่อจบเทศนาพระสูตรนั้นแล้ว พระพุทธองค์ตรัสอนุโมทนา สาธุการชมเชยในความสามารถของท่านและได้ทรงยกย่องท่านใน
  ตำแหน่งเอตทัคคะ เป็นผู้เลิศกว่าภิกษุทั้งหลาย ในทางผู้มีวาจาไพเราะ, ผู้แสดงธรรมด้วยถ้อยคำไพเราะ
  ท่านพระโสณกุฎิกัณณเถระ พักอาศัยอยู่ในสำนักของพระผู้มีพระภาค พอสมควรแก่เวลาแล้ว ได้กราบทูลลากลับมายังสำนักของพระมหากัจจายนเถระ ผู้เป็นพระอุปัชฌาย์ ในอวันตีชนบท กราบเรียนรายงานผลการเข้าเฝ้าให้ได้รับทราบทุกประการ และท่านยังได้แสดงเทศนาที่แสดงถวายพระพุทธองค์ให้ โดยมีมารดาของท่านรับฟัง เป็นการเพิ่มพูนศรัทธาความเชื่อและปสาทะความเลื่อมใสแก่โยมมารดาของท่านอีกด้วย
  ท่านพระโสณกุฎิกัณณเถระ ดำรงอายุสังขาร ช่วยกิจการพระศาสนาโดยสมควรแก่กาลเวลาแล้วก็ดับขันธปรินิพพาน
• :- https://84000.org/one/1/17.html

 

สามเณรสี่รูป | ถูกนางพราหมณีรังเกียจ #พระพุทธเจ้า#พระสารีบุตร #อาจารย์ธนากร #พระอรหันต์

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Dec 10, 2025
เรื่องราวนี้บรรยายถึงเหตุการณ์ที่ภรรยาพราหมณ์ต้องการถวายภัตตาหารแก่ภิกษุสูงอายุ แต่กลับได้สามเณรผู้เป็นพระอรหันต์สี่รูปมาแทน ทำให้เกิดความรังเกียจ นางจึงพยายามเชื้อเชิญพระเถระสำคัญอย่าง *พระสารีบุตร* และ *พระมหาโมคคัลลานะ* มาแทน แต่พระเถระต่างปฏิเสธที่จะรับภัตตาหารก่อนที่สามเณรจะได้ฉัน ท้าวสักกะ (พระอินทร์) ได้เสด็จมาแปลงกายเป็นพราหมณ์แก่เพื่อประทับนั่งบนอาสนะที่จัดไว้ ทำให้ถูกนางพราหมณีและสามีพยายามขับไล่ด้วยความไม่เคารพ
หลังจากที่ *ท้าวสักกะ* แสดงพระองค์ ทั้งคู่จึงถวายอาหารแด่ *สามเณรทั้งสี่รูปและท้าวสักกะ* เป็นผู้ที่ห้า ก่อนที่ทั้งหมดจะแสดงอิทธิฤทธิ์ออกจากเรือนไปตามช่องต่าง ๆ
เนื้อหาสรุปด้วยพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้าที่ทรงชี้แนะถึงความสำคัญของการไม่มีความโกรธแค้น และเน้นย้ำว่า *สังฆทาน* ซึ่งเป็นการให้ที่ไม่เจาะจง มีอานิสงส์มากกว่า *ปาฏิบุคคลิกทาน* อันเป็นการเลือกที่รักมักที่ชัง

 

ท้าวสักกะเทวราช l ทูลถามปัญหา ๔ ข้อ #ให้ธรรมทาน #พระพุทธเจ้า #อาจารย์ธนากร #พระอรหันต์

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Dec 17, 2025
เรื่อง *ท้าวสักกะเทวราชทูลถามปัญหา* เป็นเหตุการณ์ที่บันทึกอยู่ในพระไตรปิฎก พระสุตันตปิฎก ขุทกนิกาย คาถาธรรมบท ข้อ 34 โดยเริ่มต้นขึ้นเมื่อพวกเทวดาในเทวโลกชั้นดาวดึงส์ได้มาประชุมกันแล้วตั้งปัญหาขึ้น 4 ข้อ
*ที่มาของปัญหาและการแสวงหาคำตอบ* พวกเทวดาที่ดาวดึงส์ได้ตั้งปัญหาขึ้น 4 ข้อ และร่วมกันถกเถียงปัญหาเหล่านี้ แต่ปรากฏว่า *ไม่มีเทวดาองค์ใดสามารถตอบปัญหาทั้ง 4 ข้อนี้ให้ยุติลงได้* พวกเทวดาจึงได้นำปัญหาเหล่านี้ไปถามเทวดาองค์อื่น ๆ ทั่วเมืองจักรวาล โดยใช้เวลาไปถึง 12 ปี
จากนั้น พวกเทวดาได้นำปัญหาไปถาม *ท้าว มหาราช ทั้ง 4* ซึ่งมีท้าววิรูปักเป็นต้น ผู้ปกครองสวรรค์ชั้นจาตุมมหาราชิกาิกา แต่พวกท่านก็ไม่สามารถตอบได้ จึงได้นำหมู่เทวดาเข้าเฝ้าท้าวสักกะเทวราชาผู้ปกครองดาวดึงส์ ท้าวสักกะได้ตรัสว่า ไม่มีใครรู้คำตอบเหล่านี้ได้ เพราะปัญหาเหล่านี้ *เป็น พุทธวิสัย* ท้าวสักกะจึงนำหมู่เทวดาไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าที่พระเชตวันวิหารในคืนนั้น *ปัญหา 4 ข้อที่ท้าวสักกะทูลถาม* ท้าวสักกะได้กราบทูลให้พระพุทธเจ้าทรงทราบที่มาของปัญหาและกราบทูลขอให้ทรงตอบปัญหาเหล่านี้ ปัญหาทั้ง 4 ข้อ มีดังนี้: 1. ในการให้ทั้งหลาย การให้ *อะไรประเสริฐที่สุด* 2. ในบรรดาอาหาร คือ สุทธาโพช รสของโภชนะอันหมดโจท์ หรืออาหารทิพย์ของเทวดาทั้งหลาย *รสอะไรประเสริฐที่สุด* 3. ในบรรดาความยินดีทั้งหลาย ความยินดี *อะไรประเสริฐที่สุด* 4. เพราะอะไร *ความสิ้นไปแห่งตัณหา* จึงประเสริฐที่สุด *คำตอบของพระพุทธเจ้า* พระพุทธเจ้าได้ตรัสตอบปัญหาเหล่านี้ โดยทรงอธิบายว่า พระองค์ได้บำเพ็ญเพียรบารมี 30 เต็มแล้ว และมหาบริจาค 5 ก็ครบแล้ว เพื่อกำจัดความสงสัยของชนทั้งหลาย คำตอบที่ทรงประทาน ได้แก่: 1. ในการให้ทั้ง หมด นั้น *การ ให้ ธรรม ประเสริฐ ที่ สุด* 2. ใน บรรดา รส *รส แห่ง ธรรม ประเสริฐ ที่ สุด*

• รสแห่งธรรม เช่น *โพธิปัคคยธรรม 37 ประการ* และ *โลกุตตรธรรม 9* (มรรค 4 ผล 4 นิพพาน 1) ย่อมประเสริฐกว่ารสทั้งปวง เพราะอาหารอื่นย่อมเป็นปัจจัยให้ตกไปเสวยทุกข์ในสังสารวัฏได้

3. ใน บรรดา ความ ยิน ดี *ความ ยิน ดี ใน ธรรม ประเสริฐ ที่ สุด*

• ความยินดีในธรรม เช่น ปีติที่เกิดขึ้นแก่ผู้แสดงธรรม ผู้ฟังธรรม หรือผู้บอกธรรม สามารถทำให้เกิดความเบิกบานใจและเป็นปัจจัยให้ถึงพระอรหัตถ์ ซึ่งถึงที่สุดแห่งสังสารวัฏได้

4. *ความ สิ้น ไป แห่ง ตัณหา ประเสริฐ ที่ สุด* เพราะ เป็น เหตุ ให้ *ถึง พร้อม ซึ่ง พระ อรหัต*

• ความสิ้นไปแห่งตัณหาจะเกิดขึ้นได้เมื่อพระอรหัตถ์เกิดขึ้น ซึ่งประเสริฐกว่าทุกอย่างโดยแท้ เพราะกำจัดทุกข์ในวัฏฏะได้หมดสิ้น

พระพุทธเจ้าได้ตรัสเป็นพระคาถาสรุปไว้ว่า "**สัพพะทานัง ธัมมทานัง ชินาติ สัพพะรสัง ธัมมะรโสชินาติ สัพพะรติ ธัมมะรติชินาติ ตัณหคโย สัพพะทุกขัง ชินาติ**" ซึ่งหมายความว่า *การให้ธรรม ชนะการให้ทั้งปวง, รสของธรรม ชนะรสทั้งปวง, ความยินดีในธรรม ชนะความยินดีทั้งปวง, และความสิ้นไปแห่งตัณหา ชนะทุกข์ทั้งปวง*
*การร้องขอธรรมทานของท้าวสักกะ* เมื่อท้าวสักกะทรงสดับคำตอบแล้ว ได้ทูลขอพระพุทธเจ้าว่า นับแต่วันนี้ไป ขอให้พระองค์โปรดบอกภิกษุสงฆ์ให้ *ให้ ส่วน แห่ง ธรรมทาน* แก่พวกข้าพระองค์ด้วย เพราะเป็นการให้ที่ประเสริฐที่สุดอย่างยิ่ง พระศาสดาจึงทรงประชุมภิกษุสงฆ์ และตรัสสั่งสอนให้พวกภิกษุตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป เมื่อแสดงธรรมในการฟังธรรมครั้งใหญ่ (มหาธัมมสวะนัง) หรือการฟังธรรมปกติ (ปกติธรรมสวนัง) หรือกล่าวธรรมแก่บุคคลที่นั่งใกล้ (อุปานิสินกถ์) หรือแม้เมื่ออนุโมทนาแล้ว ก็ *พึงให้ส่วนบุญที่เกิดจากการให้ธรรม แสดงธรรมแก่สัตว์ทั้งหลายทั้งปวง*
*ความสำคัญของธรรมทาน* การให้ธรรมนั้นประเสริฐกว่าทานทั้งหลาย เพราะการแสดงธรรม การบอกธรรม และการฟังธรรม เป็นประโยชน์ใหญ่ แม้การถวายไตรจีวรแด่พระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระขีณาสพทั้งหลายจนเต็มจักรวาล ก็ยังมีค่าน้อยกว่าการที่พระพุทธเจ้าเป็นต้น ทรงทำอนุโมทนาหรือกล่าวธรรมด้วยคาถาเพียง 4 บาท ซึ่งการถวายไตรจีวรอย่างนั้นมีค่าไม่ถึงหนึ่งในสิบหกของการแสดงธรรมด้วยคาถาเดียว เหตุผลที่ธรรมทานประเสริฐกว่าทานอื่น เพราะคนทั้งหลายจะทำบุญยิ่งใหญ่ได้ ก็เพราะเขาได้ฟังธรรมเสียก่อน ถ้าไม่ได้ฟังธรรมก็ทำอย่างนั้นไม่ได้
เช่นเดียวกับพระสาวกอย่าง *พระสารีบุตร* ก็ถึงที่สุดแห่งสาวกบารมีญาณได้ ก็เพราะได้ฟังธรรม ซึ่งแสดงให้เห็นว่า *การให้ธรรมทาน* ที่พระพุทธเจ้าเป็นต้นทรงให้ไปแล้วด้วยการตรัสอนุโมทนาด้วยคาถาเพียง 4 บาท ย่อมประเสริฐกว่าการถวายบิณฑบาตปราณีตแก่พระพุทธเจ้าที่ประทับนั่งอยู่เต็มจักรวาล.

 

อาจารย์ยอด : พระ3รูป [กรรม]

อาจารย์ยอด
Dec 14, 2025

 

ลาชเทวธิดา l แม้เป็นเทพธิดา ก็ยังต้องการบุญ #คนตื่นธรรม #พระพุทธเจ้า #ฟังธรรม #พระไตรปิฎก #ธรรมะ

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Feb 25, 2025
ลาชเทวธิดา ผู้ซึ่งเดิมเป็นกุลธิดาที่ได้ถวายข้าวตอกแด่พระมหากัสสปะ *ด้วยอานิสงส์จากการถวายทานนี้* เมื่อสิ้นชีพจึงได้บังเกิดเป็นเทพธิดาในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ *นางเทพธิดาลงมาปรนนิบัติพระเถระ* แต่ถูกขับไล่เพราะไม่รู้ประมาณตน *พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม* โปรดให้เห็นถึงความสำคัญของการทำบุญและความสุขที่เกิดจากการสั่งสมบุญ ทำให้ราชเทวธิดาบรรลุโสดาบัน *เทพธิดาลาชเทวธิดา*

• *ความเป็นมา* ลาชเทวธิดาเดิมเป็นกุลธิดาในกรุงราชคฤห์ แคว้นมคธ.
• *การทำบุญ* นางได้ถวายข้าวตอกแด่พระมหากัสสปะด้วยความเลื่อมใส.
• *การจุติ* หลังจากถูกงูกัดตาย นางได้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีวิมานทองใหญ่.
• *การบำเพ็ญตน* ในสวรรค์ นางยังคงไปทำความสะอาดและปรนนิบัติพระมหากัสสปะ.
• *การบรรลุธรรม* นางได้รับฟังพระธรรมเทศนาจากพระพุทธเจ้า และบรรลุโสดาปัตติผล.
• *ความสำคัญของการทำบุญ* เรื่องราวของราชเทวธิดาแสดงให้เห็นถึงผลของการทำบุญ ที่นำมาซึ่งความสุขทั้งในภพนี้และภพหน้า.

 

สัมพหุลกุมาร | เด็กจำนวนมากรุมตีงู #พระพุทธเจ้า #ธรรมะสอนใจ #อาจารย์ธนากร #พระอรหันต์

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Dec 12, 2025
เหตุการณ์ "กุมารตีงู" (สัมพหุลกุมาร) เป็นเรื่องราวที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับการสอนธรรมของพระพุทธเจ้าที่นำไปสู่การบรรลุธรรมของเด็กจำนวนมาก *รายละเอียดของเหตุการณ์*

• *ผู้เกี่ยวข้อง:* สัมภหุลกุมาร หรือเด็กจำนวน 500 คน.
• *สถานที่และเวลา:* เช้าวันหนึ่ง ณ กรุงสาวัตถี ขณะที่พระพุทธเจ้าเสด็จเข้าไปบิณฑบาต.
• *การกระทำ:* พระพุทธเจ้าได้ทอดพระเนตรเห็นพวกเด็ก ๆ จำนวน 500 คน กำลังใช้ไม้ช่วยกัน *รุมตีงู* ที่เลื้อยออกมาจากบ้าน.
• *บทสนทนากับพระพุทธเจ้า:*
• พระพุทธเจ้าตรัสถามว่า "นี่แหน่ะ กุมารทั้งหลาย พวกเธอทำอะไรกัน".
• เด็ก ๆ ตอบว่า "ท่านผู้เจริญ พวกเรากำลังตีงู".
• เมื่อถูกถามว่าทำไมจึงต้องตี พวกเขาตอบว่า **"เพราะกลัวมันกัด"**.

*คำสอนของพระพุทธเจ้า* พระพุทธเจ้าทรงตรัสสอนว่า พวกเด็ก ๆ ตีงูเพราะคิดว่าตนเองจะมีความสุข แต่การกระทำนั้นจะทำให้พวกเขา *ไม่ได้รับความสุขในที่ที่เกิด* (ภพภูมิที่เกิด) พระองค์ทรงเน้นย้ำว่า หากปรารถนาให้ตนเองมีความสุข ก็ *ไม่ควรฆ่าหรือทำลายสัตว์อื่น* จากนั้น พระองค์ได้ตรัสพระคาถาภาษิต ซึ่งมีใจความสำคัญเปรียบเทียบผลของการเบียดเบียนและการไม่เบียดเบียนสัตว์: 1. *ผลของผู้เบียดเบียน (สุข มานิภูตานี โยทันเทนะ วิหิสะติ...):*

• *ผู้ใดแสวงหาความสุขเพื่อตน แต่กลับเบียดเบียนสัตว์ทั้งหลายผู้รักสุข* ด้วยท่อนไม้และก้อนหินเป็นต้น
• **ผู้นั้นตายไปแล้วย่อมไม่ได้รับความสุข**.

2. *ผลของผู้ไม่เบียดเบียน (สุขะกามานิภูตานี โยทันเทนะหิสะติ...):*

• *ผู้ใดแสวงหาความสุขเพื่อตน แต่ไม่เบียดเบียนสัตว์ทั้งหลายผู้รักสุขด้วยท่อนไม้*
• **ผู้นั้นตายไปแล้วย่อมได้รับความสุข**.

*ความหมายของผลกรรม*

• คำว่า วิหิสติ หมายถึง *ย่อมเบียดเบียนด้วยท่อนไม้หรือวัตถุต่าง ๆ* เช่น ก้อนดิน เป็นต้น.
• คำว่า เป หมายถึง **ละไปแล้ว ตายไปแล้ว**.
• *ผู้ที่เบียดเบียนสัตว์อื่น* เมื่อตายไปแล้ว ย่อมไม่ได้รับสุขในโลกอื่น (ปรโลก):
• ไม่ได้รับ *มนุษย์สุข* (ไม่ได้เกิดเป็นมนุษย์).
• ไม่ได้รับ *ทิพยสุข* (ไม่ได้เกิดเป็นเทวดา).
• ไม่ได้รับ *นิพพานสุข* (ไม่ถึงพระนิพพาน ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง).
• ในทางตรงกันข้าม *ผู้ที่ไม่เบียดเบียนสัตว์อื่น* เมื่อตายไปแล้ว ย่อมได้รับสุขทั้ง 3 อย่างนั้นในโลกอื่น.

พระพุทธดำรัสยังระบุเสริมว่า ผู้ใดมีใจ *ยินดีในความไม่เบียดเบียน* ตลอดทั้งวันทั้งคืน และเป็นผู้มีส่วนแห่งเมตตาในสัตว์ทั้งปวง **ผู้นั้นย่อมไม่มีเวรกับใคร ๆ**. *ผลลัพธ์ของเหตุการณ์* หลังจากที่เด็กเหล่านั้นได้ฟังพระพุทธดำรัสจบลง เด็กทั้ง 500 คน ก็ *ดำรงอยู่ในโสดาปฏิผล* และ **เป็นพระโสดาบัน**.

 

ธิดาช่างหูก (นางเปสการีธิดา) อุบาสิกา ผู้เจริญมรณานุสติตลอด #มรณานุสติ #คนตื่นธรรม #พระพุทธเจ้า

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Feb 23, 2025
เรื่องราวที่คุณเล่ามานั้นเป็นเรื่องในพุทธประวัติที่สะท้อนถึงการเจริญมรณสติและการเข้าใจธรรมะอย่างลึกซึ้ง นางกุลธิดาหรือ "เปสการีธิดา" ในเรื่องนี้ได้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการระลึกถึงความตาย (มรณสติ) และปัญญาที่เกิดจากการปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง เรื่องย่อและข้อคิดจากเรื่องนี้: การเจริญมรณสติ นางกุลธิดาได้ฟังพระพุทธดำรัสเกี่ยวกับความไม่เที่ยงของชีวิตและความแน่นอนของความตาย และเธอได้นำคำสอนนั้นไปปฏิบัติอย่างจริงจัง โดยการเจริญมรณสติทั้งกลางวันและกลางคืน เป็นเวลา 3 ปีเต็ม การทำเช่นนี้ทำให้เธอมีความเข้าใจลึกซึ้งเกี่ยวกับธรรมชาติของชีวิต การตอบคำถามของพระพุทธเจ้า เมื่อพระพุทธเจ้าทรงถามคำถาม 4 ข้อแก่นาง คำตอบของเธอแสดงถึงความเข้าใจในธรรมะอย่างแท้จริง: "มาแต่ไหน?" - นางตอบว่า "ไม่ทราบ" เพราะแม้จะรู้ว่าตนมาจากบ้านของช่างหู แต่ไม่รู้ว่าตนเกิดมาจากไหนในภพชาติก่อน "จะไปไหน?" - นางตอบว่า "ไม่ทราบ" เพราะแม้จะรู้ว่ากำลังเดินทางไปโรงทอ แต่ไม่รู้ว่าเมื่อตายแล้วจะไปเกิดที่ใด "ไม่ทราบหรือ?" - นางตอบว่า "ทราบ" เพราะรู้ว่าตนต้องตายแน่นอน "ทราบหรือ?" - นางตอบว่า "ไม่ทราบ" เพราะแม้จะรู้ว่าต้องตาย แต่ไม่รู้เวลาที่แน่นอน การตอบคำถามเหล่านี้แสดงถึงความเข้าใจในหลักไตรลักษณ์ (อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา) และการยอมรับความไม่แน่นอนของชีวิต ผลของการปฏิบัติธรรม แม้ชีวิตของนางจะสั้น แต่การเจริญมรณสติและการเข้าใจธรรมะอย่างลึกซึ้งทำให้นางบรรลุโสดาปัตติผล (ผลของการเป็นพระอริยบุคคลขั้นแรก) ก่อนที่จะเสียชีวิต และหลังจากนั้นก็ได้ไปเกิดในดุสิตเทวโลก
ความเศร้าโศกของบิดา เมื่อบิดาของนางทราบว่านางเสียชีวิต ก็เกิดความเศร้าโศกอย่างมาก แต่พระพุทธเจ้าทรงปลอบโยนเขาโดยการสอนว่า ในวัฏสงสารที่ไม่มีที่สิ้นสุด มนุษย์ทุกคนต้องเผชิญกับการพลัดพรากและความเศร้าโศก น้ำตาที่ไหลออกมาเพราะความเศร้าโศกนั้นมีปริมาณมากกว่าน้ำในมหาสมุทรทั้งสี่รวมกัน ดังนั้น การละวางจากความเศร้าโศกจึงเป็นสิ่งจำเป็น การบรรพชาและบรรลุธรรม บิดาของนางได้ขอออกบวชตามคำแนะนำของพระพุทธเจ้า และในที่สุดก็สามารถบรรลุพระอรหัตผล ซึ่งเป็นการปลดเปลื้องจากกิเลสและความเศร้าโศกทั้งปวง

 

สุมนมาลาการ l ยอมสละชีวิตบูชาพระพุทธเจ้า ด้วยมะลิ 8 กำ #แชร์ธรรมะเป็นบุญ #คนตื่นธรรม #พระพุทธเจ้า

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Feb 24, 2025
สุมนมาลาการเป็นชาวกรุงราชคฤห์ มีอาชีพขายดอกไม้กับภรรยา โดยจัดดอกไม้เลี้ยงดูตนเองและลูก ๆ 2-3 คน. เขามีลูกค้าประจำคือราชสำนักของพระเจ้าพิมพิสารแห่งแคว้นมคธ โดยจะหาซื้อดอกมะลิวันละ 8 ทนาน เพื่อนำไปร้อยพวงมาลัยส่งให้ราชสำนัก แลกกับค่าจ้างวันละ 8 กหาปนะ.

• *การตัดสินใจบูชาพระพุทธเจ้า* วันหนึ่ง สุมนได้เห็นพระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์เสด็จสู่พระนครเพื่อบิณฑบาต เกิดจิตเลื่อมใสอย่างมาก. เขาตัดสินใจถวายดอกมะลิที่เตรียมไว้สำหรับราชสำนักแด่พระพุทธเจ้า แม้จะรู้ว่าอาจทำให้พระเจ้าพิมพิสารกริ้ว.
• *การบูชาดอกมะลิ* สุมนโยนดอกมะลิ 2 ทนานขึ้นไปบนอากาศ ดอกมะลิลอยไปประดับเป็นเพดานเหนือพระเศียร. จากนั้นโยนอีก 2 ทนาน ดอกมะลิลอยไปประดับข้างพระหัตถ์ขวา. แล้วโยนอีก 2 ทนาน ดอกมะลิลอยไปอยู่เบื้องหลัง. สุดท้ายโยนอีก 2 ทนาน ดอกมะลิลอยไปประดับข้างพระหัตถ์ซ้าย. ดอกมะลิล้อมรอบพระพุทธเจ้าทั้ง 4 ด้าน.
• *พุทธปาฏิหาริย์* เกิดพุทธปาฏิหาริย์ แสงแห่งพระรัศมีรวมตัวกันเป็นลำแสงขนาดเท่าต้นตาล หมุนเวียนธรรมทักษิณรอบพระศาสดา 3 รอบ แล้วพุ่งไปข้างหน้า.
• *ภรรยาของสุมน* ภรรยาของสุมนไม่พอใจที่เขานำดอกมะลิไปบูชาพระพุทธเจ้า เพราะเกรงว่าพระราชาจะลงโทษ. นางพาลูกไปเข้าเฝ้าพระเจ้าพิมพิสาร และทูลว่าตนเองไม่เกี่ยวข้องกับการกระทำของสามี.
• *พระเจ้าพิมพิสาร* พระเจ้าพิมพิสารทรงเป็นอริยอุบาสก ทรงตำหนิภรรยาของสุมนที่ไม่เลื่อมใสในพระศาสดา. พระองค์ทรงทราบถึงการกระทำของสุมน และได้เสด็จไปถวายบังคมพระพุทธเจ้า.
• *การตอบแทนของพระราชา* พระเจ้าพิมพิสารถามสุมนถึงเหตุผลที่นำดอกมะลิไปบูชาพระพุทธเจ้า สุมนทูลว่ายอมสละชีวิตหากถูกลงโทษ. พระราชาทรงชื่นชมในจิตใจของสุมน และพระราชทานสิ่งของอย่างละ 8 คือ ช้าง ม้า ทาส ทาสี เครื่องประดับ เงินกหาปนะ สตรีจากราชสำนัก และบ้านส่วย.
• *ผลแห่งการบูชา* พระพุทธเจ้าตรัสว่า การบูชาของสุมนมีผลมาก เขาจะไม่ไปทุคติตลอดแสนกัป และจะได้บรรลุเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าชื่อว่าสุมนะ.

 

นันทิยะอุบาสก l ทำบุญมาก มีเทพ - วิมานเกิดรอรับล่วงหน้า #พระพุทธเจ้า #คนตื่นธรรม #โหนกระแส #ทำบุญ

อาจารย์ธนากร ปุสวงศ์
Dec 28, 2024
นันทิยะ อุบาสก เป็นบุตรชายคนเดียวของครอบครัวพ่อค้าในกรุงพาราณสี ครอบครัวของเขามีศรัทธาในพระรัตนตรัย และมักจะบำรุงพระพุทธเจ้าและพระภิกษุสงฆ์ เมื่อนันทิยะโตขึ้น พ่อแม่ของเขาอยากให้แต่งงาน จึงจัดการให้แต่งงานกับเรวดี ธิดาของเพื่อนบ้าน แม้ว่านันทิยะจะรู้ว่าเรวดีไม่มีศรัทธาและไม่ชอบทำทาน แต่เขาก็ยอมแต่งงานด้วยในที่สุด เรวดีแสร้งทำเป็นเชื่อฟังพ่อแม่และสามี ช่วยดูแลงานบุญในบ้าน จนนันทิยะหลงรักและไว้ใจให้ดูแลทุกอย่าง *นันทิยะอุบาสก l ทำบุญมาก มีเทพ - วิมานเกิดรอรับล่วงหน้า
**นันทิยะเป็นคนใจบุญสุนทาน* เขาสร้างศาลาถวายพระภิกษุสงฆ์ และให้ทานแก่คนยากไร้และคนเดินทาง ชาวบ้านจึงเรียกเขาว่า *นันทิยะมหาธานบดี* การทำบุญของเขาส่งผลให้มีวิมานบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์รอรับ พระมหาโมคคัลลานะได้เห็นวิมานนี้และบอกกับนันทิยะว่าเหล่านางฟ้ารอคอยเขาอยู่ พระพุทธเจ้าทรงยืนยันว่ามนุษย์ที่ทำบุญย่อมได้รับผลบุญแม้ยังมีชีวิตอยู่ *หลังจากพ่อแม่ของนันทิยะเสียชีวิต เรวดีก็เผยธาตุแท้ออกมา* เธอยกเลิกการให้ทานทั้งหมด และใส่ร้ายป้ายสีพระภิกษุสงฆ์ เมื่อนันทิยะกลับมาจากค้าขาย เขาเสียใจมากและไล่เรวดีกลับไปอยู่บ้านเดิม ต่อมานันทิยะเสียชีวิตและได้ไปเกิดในวิมานของเขาบนสวรรค์
เรวดีได้กลับมาเป็นใหญ่ในบ้านอีกครั้ง เธอยกเลิกการทำบุญทั้งหมด และด่าทอพระภิกษุสงฆ์ *ก่อนเรวดีจะตาย ท้าวเวสสุวรรณทรงทราบว่าเธอจะต้องตกนรก* ท่านจึงสั่งให้ยักษ์สองตนไป เธอให้เห็นผลกรรม ยักษ์พาเรวดีไปทั่วเมืองประกาศความชั่วของเธอ จากนั้นพาเธอไปที่วิมานของนันทิยะบนสวรรค์ เรวดีอ้อนวอนขออยู่กับสามี แต่ยักษ์ไม่ฟังเสียงและนำเธอไปที่อุสสานรกทันที เรวดีต้องตกนรกเพราะกรรมที่เธอทำไว้ เธอรำพันถึงความโง่เขลาของตัวเองที่ตระหนี่และทำบาป